Гервяцкія тушонкі добра вядомыя не толькі на Астравеччыне, але і далёка за яе межамі.
Каб даведацца, як робяць знакамітыя тушонкі, наш карэспандэнт завітаў на мяса-кансервавы цэх КСУП «Гервяты».
На прахадной мне выдалі халат і чэпчык і параілі іх апрануць, як толькі пераступлю парог цэха. Рабочыя праходзяць праз санпрапускнік, пераапранаюцца, прымаюць душ і апранаюць спецвопратку. За чысцінёй і парадкам тут сочаць не горш, чым у аперацыйнай.
Экскурсія пачалася з кабінета начальніка цэха Таццяны Савіцкай, а потым мы разам зазірнулі ў вытворчыя памяшканні.
Начальнік «Для чалавека нічога немагчымага не існуе. Трэба імкнуцца наперад, не сядзець склаўшы рукі, спазнаваць новае – і тады ўсё атрымаецца».
З такім дэвізам крочыць па жыцці дзейсная і энергічная Таццяна Савіцкая, якая тры гады назад змяніла на пасадзе начальніка мяса-кансервавага цэха КСУП «Гервяты» Валянціна Кулеўскага – ён пайшоў на заслужаны адпачынак.
![0.jpg 0.jpg](http://www.ostrovets.by/upload/medialibrary/7ca/0.jpg)
Шмат гадоў жыцця жанчына аддала раённай жыллёва-камунальнай гаспадарцы – працавала начальнікам жыллёва-эскплуатацыйнай службы. Але абставіны склаліся так, што ёй, закасаўшы рукавы – у прамым сэнсе гэтага слова, давялося з нуля спасцігаць зусім іншую, не знаёмую для сябе сферу. І, да слова, дастаткова паспяхова.
Адным сказам: * Захочаш нешта зрабіць – знойдзеш тысячу магчымасцей, не захочаш – тысячу прычын.
* Для мяне работнікі – як пальцы на руках: усе родныя, за кожнага перажываю.
* За вытворчым працэсам сачу жорстка – кансервы потым будуць спажываць людзі.
– Я ніколі не шукала лёгкіх шляхоў. Па натуры я такі чалавек: павінна ведаць усе нюансы справы, якой займаюся. З мясной вытворчасцю ніколі не сутыкалася, а тут прапанавалі ўзначаліць мяса-кансервавы цэх. Падумала: чаму б і не?! Няўжо не спраўлюся? Можна сказаць, сама сабе зрабіла выклік. Для чалавека нічога немагчымага не існуе, галоўнае, як да гэтага аднесціся, – з усмешкай гаворыць Таццяна Пятроўна. – Не ўтойваю: напачатку было складана. Па-першае – іншая сфера, па-другое – другі калектыў. Каб асвоіцца на новым месцы, спатрэбілася тры дні. І яшчэ тры месяцы, каб унікнуць ва ўсе нюансы мяса-кансервавай вытворчасці. Цяпер па колеры ці, нават, па разрэзе мяса магу многае пра яго расказаць. У цэху працуе 21 чалавек, і кожнага Таццяна Пятроўна называе паважліва і з любоўю: «мая Уладзіміраўна», «наш Іванавіч». Начальнік цэха ўпэўнена, што любы работнік – незалежна ад пасады і стажу работы – заслугоўвае павагі.
– Я радая, што працую ў гэтым калектыве. Калі кіраўнік не любіць сваю работу і не турбуецца пра падначаленых, людзі гэта адчуваюць. Па характары я запальчывая, часам магу і голас павысіць, але хутка адыходжу. Работнікі ўжо добра вывучылі мой характар, ды і я ведаю, хто чым дыхае, – падсумоўвае начальнік мяса-кансервавага цэха. Цэх і яго работнікі Першую партыю кансерваў мясаперапрацоўчы цэх КСУП «Гервяты» выпусціў у 1994 годзе.
Шмат вады за гэты час сцякло: мадэрнізавалася абсталяванне, мяняліся людзі. Толькі рэцэптура гервяцкай тушонкі заставалася нязменнай: усё натуральнае – мяса, тлушч, соль, перац, лаўровы ліст, цыбуля – і ніякіх дадаткаў, узмацняльнікаў смаку – «ешак». Магчыма, у гэтым і ёсць сакрэт.
– Гэта наша прынцыповая пазіцыя: рабіць кансервы толькі з натуральных прадуктаў, – тлумачыць Таццяна Пятроўна. – Лічу, што толькі дзякуючы гэтаму гервяцкія тушонкі сталі своеасаблівым брэндам нашага краю і палюбіліся жыхарам і гасцям Астравеччыны. КСУП «Гервяты» выпускае пяць відаў кансерваў: «Ялавічына тушаная вышэйшага гатунку», «Ялавічына тушаная першага гатунку», «Ялавічына рубленая», «Каніна тушаная», «Каша з пярловай крупы з ялавічынай».
У сярэднім за змену ў Гервятах выпускаюць ад двух да чатырох тысяч бляшанак кансерваў, за месяц – 60 тысяч штук. Акрамя гэтага мяса-кансервавы цэх пастаўляе ў фірменныя магазіны гаспадаркі, якія знаходзяцца ў аграгарадках Гервяты і Дайлідкі, паўфабрыкаты, у прыватнасці фарш, мяса: ялавічыну бескасцёвую, філейную, субпрадукты.
На мяса-кансервавым цэху безадходная вытворчасць: з таго, што непрыгодна для людзей, робяць корм для хатніх гадаванцаў у выглядзе замарожаных 20-кілаграмовых брыкетаў. Усе іншыя адходы адпраўляюцца на ўтылізацыю – іх забірае ААТ «БіаВастЛіда». Прыблізна раз у квартал каля 10-12 тон засоленых, каб не псаваліся, скур гервятцы здаюць на Бабруйскі гарбарны завод.
Па словах спецыялістаў, на цэх прывозяць жывёл не толькі з гаспадаркі, але і з Астравецкага і суседніх раёнаў, прымаюць і ад насельніцтва. Пасля ветэрынарнай праверкі яна трапляе ў забойны цэх – адтуль тушку адпраўляюць у халадзільнік, а праз некаторы час – на вытворчасць.
На лініі абвалкі мужчыны аддзяляюць мяса ад касцей. Пацікавілася, чаму яны працуюць рознымі па колеры нажамі. Аказваецца, каб не блытацца: кожныя трыццаць хвілін інструменты стэрылізуюцца.
![IMG_9451.jpg IMG_9451.jpg](http://www.ostrovets.by/upload/medialibrary/736/IMG_9451.jpg)
Іван Варабей і Віктар Кішкель аддзяляюць мяса ад касцей
![IMG_9454.jpg IMG_9454.jpg](http://www.ostrovets.by/upload/medialibrary/364/IMG_9454.jpg)
Анатоль Сасноўскі спрытна ўпраўляецца нажом
Па ленце мяса паступае на лінію жылоўкі, а потым – у мясарубку. У фаршамяшалку дадаюць спецыі – і падрыхтаваны прадукт адпраўляюць на лінію раскладкі. Да слова, бляшанкі напаўняюць мясам уручную.
![IMG_9468.jpg IMG_9468.jpg](http://www.ostrovets.by/upload/medialibrary/150/IMG_9468.jpg)
Жылоўшчыца Наталля Рэкець
![IMG_9463.jpg IMG_9463.jpg](http://www.ostrovets.by/upload/medialibrary/c5e/IMG_9463.jpg)
Фарш робіць Святлана Гудзінская
![IMG_9477.jpg IMG_9477.jpg](http://www.ostrovets.by/upload/medialibrary/6d6/IMG_9477.jpg)
Сяргей Русалоўскі закатвае бляшанкі
Пасля закаткі іх ставяць у спецыяльныя кошыкі і пагружаюць у аўтаклаў, дзе некалькі гадзін тушаць.
Потым тушонка адпраўляецца на склад дапрацоўкі, дзе чакае свайго прысуду – лабараторыя павінна даць «дабро» пасля правядзення ўсіх неабходных аналізаў. Пасля станоўчага адказу на кожную бляшанку клеяць этыкетку, партыю адвозяць на склад гатовай прадукцыі, адтуль яна трапляе на прылаўкі магазінаў.
![IMG_9501.jpg IMG_9501.jpg](http://www.ostrovets.by/upload/medialibrary/fa2/IMG_9501.jpg)
Загадчыца лабараторыі Сняжана Гудайцене
Варта адзначыць, што ўся прадукцыя цэха адпавядае патрабаванням і нарматыўным дакументам тэхнічнага рэгламенту Мытнага саюза. Кожная партыя кансерваў і мяса дэталёва правяраецца ва ўласнай лабараторыі, якой з 2008 года загадвае Сняжана Гудайцене.
– Робім мікрабіялагічнае, фізіка-хімічнае, эрганалептычнае даследванні, – расказвае Сняжана Уладзіміраўна. – На больш сур’ёзную праверку, напрыклад, на ўтрыманне антыбіётыкаў і таксінаў, мяса адпраўляем у Смаргонь ці Ліду. Кожны год у цэху абнаўляюць памяшканні, рамантуюць абсталяванне, замяняюць і ўдасканальваюць састарэлае.
– Я і дома, і на рабоце імкнуся наперад прадугледзець, што і калі трэба адрамантаваць, што можа спатрэбіцца ці зламацца. Таму ў запасе маю і падшыпнікі, і шнэк. Жывёла да нас паступае кожны дзень. Спыненне работы цэха – гэта страты не толькі для нашага прадпрыемства, але і для іншых гаспадарак раёна, – расказвае Таццяна Пятроўна. – Ёсць шмат задумак па рэканструкцыі і ўдасканаленні цэха, але на ўсё патрэбны грошы. Ледзь не кожны дзень з’яўляюцца змены ў галіне мясавытворчасці, і нам неабходна не адставаць ад іх. Наш мяса-кансервавы цэх як невялікая фабрыка, дзе ўвесь працэс завязаны на кожным работніку, таму ўсе стараюцца і клапоцяцца пра якасць прадукцыі. А іначай і быць не можа!
Лічбы 73 тысячы рублёў атрымана выручкі ад рэалізацыі прадукцыі за 2019 год з разліку на аднаго работніка цэха – на 25% больш, чым у цэлым па КСУП «Гервяты».
Больш за
700 рублёў складае сярэднямесячная зарплата за мінулы год.
Текст и фото Алёны Ганулич